1. Nguồn gốc

Ai đã quan tâm tới bệnh đột quỵ não, đều biết tới tên thuốc “An cung ngưu hoàng hoàn”, đó là một bài thuốc cấp cứu nổi tiếng của Ngô Cúc Thông, Nhà Thanh, Trung Quốc. Thuốc này thực sự được Việt Nam biết đến qua câu chuyện kể về  khoảng năm 1994 khi một vị lãnh đạo cao cấp của nước ta bị nhồi máu não, và khi điều trị tại bệnh viện Bạch Mai không đỡ đã đưa sang Trung Quốc điều trị, tại đây ông đã được điều trị bằng Tây y, phối hợp An cung ngưu hoàng hoàn nên đã khỏi hoàn toàn, và ai cũng biết năm nay ông đã ngoài 90 tuổi vẫn khỏe mạnh và minh mẫn.

Từ đó An cung được biết đến như một thứ thuốc thần dược và chuyên được giới cao cấp sử dụng.

Cho tới khi Việt nam và Trung quốc có các hợp tác về thương mại và du lịch bình thường thì các lưu học sinh là các bác sĩ việt nam được cử đi học tập tại Trung Quốc đã mua về Việt nam sử dụng cho bệnh nhân, các đoàn khách du lịch của Việt Nam đi thăm Bắc Kinh, Trung Quốc đều được dẫn tới thăm nhà thuốc  Đồng Nhân Đường - Bắc Kinh, và đều được giới thiệu thuốc An cung ngưu hoàng hoàn trong điều trị và phòng bênh Tai biến mạch máu não, tuy nhiên chuyện qua hướng dẫn viên du lịch thường có ý phóng đại  An cung ngưu hoàng hoàn nên quá tầm của nó. Hầu như du khách ai có điều kiện đều mua về phòng thân.

2. Nghiên cứu:

An cung ngưu hoàng hoàn tại Trung Quốc tuy được ứng dụng nhiều thế kỷ nay trong một số bệnh cảnh đứng đầu là “ Sốt do viêm não” kế đến là “Đột quỵ não”, nhưng cũng chỉ được thực sự nghiên cứu khoảng vài chục năm gần đây trên lâm sàng, tại một số  bệnh viên trên Trung Quốc. Cách thức nghiên cứu với quy mô không lớn lắm, cũng như phương pháp nghiên cứu chưa thật sự thuyết phục. Tuy nhiên qua nhiều thế kỷ ứng dụng điều trị cũng đủ là một minh chứng về tác dụng điều trị của nó trong trường hợp “cấp cứu đột quỵ não”. Vào năm 1990 Bộ Y tế Trung Quốc chính thức đưa An cung ngưu hoàng hoàn vào Dược điển để qua đó các công ty Dược ứng dụng sản xuất và làm tiêu chuẩn kiểm tra.

Tại Việt Nam, vào năm 2010, nhóm nghiên cứu các tác giả: Nguyễn Công Thực, Nguyễn Minh Hà - Viện Y học cổ truyền Quân đội và Nguyễn Minh Hiện - Bệnh viện quân y 103 đã tiến hành “Nghiên cứu độc tính cấp và đánh giá hiệu quả điều trị đột quỵ do nhồi máu máu não của viên An cung ngưu hoàng hoàn” . Đăng trên tạp chí Y học thực hành số 273, tháng 6/2010, tr 136 - 139.

Qua đó đánh giá về độc tính của An cung ngưu hoàng hoàn là an toàn trong điều trị, báo cáo cũng chỉ rõ rằng đối với người Việt nam 50 kg, ngày dùng 10 viên An cung ngưu hoàng hoàn 3g vẫn chưa gây độc. Về tác dụng hồi tỉnh và liệt, báo cáo cũng cho thấy tác dụng chữa liệt tốt hơn tác dụng hồi tỉnh và có ý nghĩa thống kê về mặt Y học.

3. Khi nào nên dùng An cung ngưu hoàng hoàn

Theo các nghiên cứu và kinh nghiệm lâm sàng chỉ ra thì An cung ngưu hoàng hoàn được dùng cho các bệnh cảnh sau:

+ Đột quỵ não (Nhồi máu não, xuất huyết não).

+ Viêm não có kèm sốt cao (dùng các thuốc hạ sốt có hoạt chất: Paracetamol, Anlagin, Aspirin không thể hạ được do rối loạn trung tâm điều nhiệt ở thân não).

+ Điều trị phục hồi sau tai biến mạch não hay viêm não mà bệnh nhân có tổn thương não như:  Nói ngọng, méo miệng, đái ỉa không tự chủ do rối lạo cơ tròn.

Nhưng không thể tách rời việc phối hợp với Y học hiện đại trong cấp cứu cơn đột quỵ não, vì hồi sức tích cực trong đột quỵ là cực kỳ cần thiết với xuất huyết não với các mục đích: Bình ổn duy trì huyết áp, trợ tim, trợ thở, nuôi dưỡng não là cần thiết.

Trong điều trị di chứng tai biến mạch máu não, viêm não cũng cần phải phối hợp với An cung ngưu hoàng hoàn  với các phương pháp điều trị khác như: Vận động phục hồi chức năng, chống loét, chế độ dinh dưỡng, kiểm soát huyết áp và các bệnh kèm theo đặc biệt là Tiểu đường.

+ Không có chỉ định dùng “Phòng đột quỵ não”. Đó là do suy luận và vận dụng mà ra, bản thân các thuốc có chất phương hương khai khiếu, kích thích trung khu thần kinh tăng cường hoạt động vì thế người bình thường dùng sẽ cảm thấy mệt và đau đầu nhẹ. ( Nếu uống phải thuốc ‘giả”có thể sẽ gây tăng huyết áp đột ngột, hoặc chẳng có thay đổi gì do thuốc không có hoạt chất).

Nhiều người coi dùng An cung ngưu hoàng hoàn là thuốc bổ thì sai hoàn toàn. Không “Bổ”  tý nào, là thuốc “Tả” đấy.

4. Văn hóa điều trị nên lấy quan điểm “Phối hợp tốt nhất cho bệnh nhân” không vì có thành kiến cá nhân, hay thiếu hiểu biết về Y học mà bài bác lẫn nhau gây thiệt thòi cho người bệnh.

Nên tôn trọng nghiên cứu của các học giả Trung quốc về An cung ngưu hoàng hoàn là: đã giúp cho nhiều bệnh nhân tránh được tử vong và hạn chế di chứng sau tai biến. Không nên lạm dụng An cung ngưu hoàng hoàn cho người bệnh gây nguy hiểm và tốn kém.

5. Tác hại của An cung ngưu hoàng hoàn loại “giả”.

Trong điều trị cũng như rất nhiều bài bài báo phản anh về vấn đề An cung ngưu hoàng hoàn khi sử dụng đã gây chết người, hay không có tác dụng, hoặc là chất độc hại... Tất cả ý kiến đó dường như mang tính phiến diện.

Thứ nhất chẳng có thuốc nào hễ dùng là cứu sống tất cả.

Thứ hai thuốc điều trị là thuốc độc rất nhiều. Tân dược hay đông dược cũng đều có, để chữa bệnh hay làm hại người bệnh phụ thuộc vào liều dùng như thế nào, ai trong nghành Y Dược hẳn là rõ điều ấy,  người không biết hay nói “bừa” cho tăng sự chú ý của độc giả.

Thứ ba: Do cách dùng có đúng hay sai, dùng đúng là: Chỉ định  đúng bệnh, liều dùng đúng, cách  dùng đúng. Rất nhiều bác sĩ còn cảm thấy khó về chuyện này thì người dân tự dùng sai âu cũng là dễ hiểu.

Thứ tư: Thuốc An cung ngưu hoàng hoàn “giả” trên thị trường rất nhiều. Thế nào là “Giả” ? Thuốc không có nguồn gốc lai lịch rõ ràng, thuốc không có kiểm tra thành phần, hàm lượng đúng như tiêu chuẩn là giả. (Tham khảo phần cuối bài viết)

Tác hại thuốc An cung ngưu hoàng hoàn giả: Thường không có các hoạt chất quý hiếm như “Ngưu hoàng, Xạ Hương, Trân Châu” nên không tác dụng, ác là nhằm đánh lừa người tiêu dùng thuốc này còn làm nhái mẫu mã các Cơ sở sản xuất lớn tại Trung quốc như “Đồng nhân đường Bắc Kinh” (BeijJing Tongrentang), về hoạt chất dùng Băng phiến liều cao giả mùi của Xạ hương, Ngưu hoàng, hoạt chất này khi vào cơ thể gây tăng kích thích tim làm tăng huyết áp, có thể gây vỡ mạch não, chảy máu não sau khi đã phục hồi. Đây cũng là nguyên nhân mới được tìm thấy sau nhiều ca chết do đột quỵ não mặc dù bệnh nhân đã được cấp cứu bằng Y học hiện đại qua cơn nguy kịch sau khi dùng An cung ngưu hoàng hoàn lại hôn mê và chết  tại một số bệnh viện: như Bạch Mai, Bệnh viện Quân y 108 và một số bệnh viện tuyến tỉnh.

6. “Thật” và “Giả”:

- Thật là công thức đúng như trong dược điển Trung Quốc và trong sách Giáo khoa hiện đang giảng dạy tại Việt Nam (Tham khảo cuối trang). Có một số người tin vào sản phẩm có tên gọi là “An cung ngưu hoàng Hàn Quốc” đây là công thức khác, không thể chữa bệnh đột quỵ được, còn có thể gây tăng huyết áp do có một số dược liệu có trong công thức như Quế Nhục, Phòng phong …

- Thuốc thật là nguyên liệu sử dụng phải đúng như công thức.

- Hàm lượng hoạt chất phải đúng tới từng miligam, điều này các cơ sở nhỏ lẻ không thể đảm bảo. Cấp sản xuất phải các nhà may đạt chuẩn GMP trở lên mới đủ điều kiện sản xuất hàng loạt.

- Được Bộ Y tế Việt Nam cấp giấy phép lưu hành, có Kiểm tra, kiểm nghiệm mỗi lần nhập khẩu.

- Có đơn vị chịu trách nhiệm về sản phẩm lưu hành trên toàn lãnh thổ Việt Nam.

- Thuốc “giả” là những thuốc không có đầy đủ tiêu chuẩn nêu trên.

7. Làm thế nào phân biệt được “Thật - Giả”:

-  Tìm mua thuốc tại các cơ sở công lập (nhà thuốc Bệnh Viên), nhà thuốc có uy tín và yêu cầu xuất hóa đơn hay phiếu xuất có dấu xác nhận nơi bán hàng.

- Yêu cầu nơi bán hàng cho xem giấy lưu hành của sản phẩm phù hợp với nhãn mác trên viên thuốc, hộp thuốc.

- Bằng mắt thường có thể nhận thấy thuốc Giả không in tiếng Việt và không có hướng dẫn tiếng Việt. Không dán tem bảo đảm và tem của cơ sở nhập khẩu thuốc tại Việt Nam trên từng viên thuốc, hộp thuốc.

8. Kết luận: An cung ngưu hoàng hoàn là thuốc có tác dụng thực sự trong điều trị

-  Cấp cứu đột quỵ não, trong bệnh lý xuất huyết não cũng như nhồi máu não.

-  Điều trị phục hồi di chứng tai biến mạch não trong giai đoạn sớm.

-  Điều trị viêm não có sốt cao.

Chú ý:

Phải phối hợp với Y học hiện đại trong điều trị mới có kết quả tốt.

Không nên lạm dụng thuốc trong điều trị và phòng Tai biến mạch não.

Không được tự ý điều trị với các bệnh đột quỵ não, phải có hướng dẫn của Bác sĩ chuyên khoa.

Không coi là thuốc “Thần dược” hay “Thuốc bổ” mà chủ quan trong điều trị.

Không mua thuốc “Giả” - “Nhái” mà dẫn tới cái chết oan uổng cho người bệnh.

9. Tham khảo:

Sau  đây là những dẫn chứng:

Hiện tại theo thông tin từ Cục quản lý Dược Bộ Y tế Việt Nam thì An cung ngưu hoàn mới cấp phép cho 4 công ty được lưu hành tại Việt nam, đó là 4 công ty từ Trung Quốc tới

Quý vị có thể xem tại trang wed: thuocbietduoc.com.vn

 Để cho rõ xin quy vị xem bảng sau: 

Đây là cuốn sách đang được giảng dạy tại các trường Đại học Y môn Y học cổ truyền tại Việt Nam:

Công thức An cung với các thành phần quý hiếm ghi rất rõ:

Ngưu hoàng, Tê giác, Hoàng cầm, Hoàng Liên, Chu sa, Mai phiến, Trân châu, Uất kim, Hoàng Liên, Sơn chi, Hùng hoàng, Xạ hương.

Cuối cùng xin nói: Vì Sức khỏe của bản thân và người thân hãy lưu ý kẻo mua phải hàng“Dởm”.

- Thuốc An Cung Ngưu Hoàng Hoàn đã được BYT cấp phép tham khảo tại: ancungnguuhoan.com